มิกเซอร์ (Mixer)

เครื่องผสมสัญญาณเสียง หรือเรียกง่ายๆ กันทั่วไปว่า ‘มิกเซอร์’ (Mixer) อุปกรณ์ในระบบเครื่องเสียงที่คอยทำหน้าที่รวบรวมและผสมสัญญาณเสียง ไม่ว่าจะเป็นจาก ไมโครโฟน เครื่องดนตรี หรือจากแหล่งกำเนิดเสียงอย่างเครื่องเล่นเพลง คอมพิวเตอร์ เป็นต้น เพื่อนำมาปรับแต่งให้ได้เสียงตามที่ต้องการ ก่อนที่จะส่งสัญญาณต่อไปยังเครื่องขยายเสียง

สำหรับงานระบบเครื่องเสียงแล้ว เครื่องมิกเซอร์นี้ถือว่ามีความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง และถูกนำไปใช้งานได้ในหลากหลายรูปแบบ อาทิเช่น งานห้องอัดเสียง (Recording Studios), ระบบเสียงสาธารณะ (Public Address Systems), ระบบขยายพลังเสียง (Sound Reinforcement Systems), งานแพร่กระจายเสียง (Broadcasting), โทรทัศน์ (Television), งานตัดต่อหนัง (Film Post-Production), งานคอนเสิร์ต (Concert) ฯลฯ

ประเภทของมิกเซอร์ (Mixer)

ในปัจจุบันเราสามารถแบ่งประเภทของมิกเซอร์ออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ ได้แก่ อะนาล็อกมิกเซอร์ (Analog Mixer) และ ดิจิตอลมิกเซอร์ (Digital Mixer) ซึ่งทั้งสองประเภทนี้มีความแตกต่างกันที่ฟังก์ชั่นการใช้งาน การประมวลผล ขนาด และราคา

อะนาล็อกมิกเซอร์ (Mixer)

เป็นเครื่องมิกเซอร์ที่มีขนาดใหญ่ โดยในการทำงานของเครื่องต้องมีการเชื่อมต่อสายสัญญาณไฟฟ้ากับอุปกรณ์อื่นๆ ในระบบ PA (ระบบกระจายเสียงสาธารณะ) เช่น อีควอไลเซอร์ คอมเพรสเซอร์ และ ครอสโอเวอร์ เป็นต้น แต่ข้อดีก็คือมีฟังก์ชั่นที่ไม่ซับซ้อน ทำให้ใช้งานได้ง่าย ให้โทนเสียงหนาอุ่น และราคาไม่แพง นำไปใช้ได้กับงานแทบทุกรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็น คาราโอเกะตามบ้าน ดนตรีสดในร้านอาหาร ไปจนงานใหญ่ๆ ระดับคอนเสิร์ต

ทั้งนี้ทั้งนั้น มิกเซอร์ประเภทนี้ก็มีข้อจำกัด เพราะเนื่องจากการประมวลผลเป็นระบบอะนาล็อก จึงไม่สามารถบันทึกค่าต่างๆ ได้ ต้องอาศัยการจดและจำเท่านั้น

ดิจิตอลมิกเซอร์ (Digital Mixer)

ดิจิตอลมิกเซอร์ หรือ มิกซ์ดิจิตอล มิกเซอร์ประเภทนี้ถูกพัฒนาขึ้นมา เพื่อลดทอนขั้นตอนการติดตั้งอุปกรณ์ในระบบ PA ด้วยการรวมเอาอุปกรณ์เหล่านั้นเข้ามาไว้ภายในเครื่อง ทำให้มีฟังก์ชั่นการใช้งานที่หลากหลาย อาทิเช่น กราฟิก, อีควอไลเซอร์, พารามิเตอร์อีคิว, คอมเพรสเซอร์, เกท, มัลติเอฟเฟก เป็นต้น และยังมีโปรแกรมสำเร็จคอยอำนวยความสะดวกในการทำงาน รวมถึงมีฟังก์ชั่นในการบันทึกและจดจำค่าต่างๆ ทำให้สามารถเรียกดูข้อมูลที่เครื่องบันทึกเพื่อนำมาใช้งานได้

ทว่า การใช้งานเครื่องมิกเซอร์ประเภทดิจิตอลนี้ จะต้องอาศัยทักษะและความชำนาญ เนื่องจากระบบการทำงานมีความซับซ้อนมากกว่า แถมยังมีราคาแพง และการบำรุงรักษาก็มีค่าใช้จ่ายสูงกว่าเครื่องประเภทอะนาล็อกด้วย

ข้อควรรู้ก่อนเลือกซื้อมิกเซอร์ (Mixer)

• รูปแบบการนำไปใช้งาน

ก่อนอื่นควรจะต้องดูว่า เราต้องการใช้เครื่องมิกเซอร์ไปใช้ในงานลักษณะใด เช่น งานขนาดเล็กอย่างคาราโอเกะหรือโฮมเธียเตอร์ สำหรับความบันเทิงภายในบ้าน หรือจะเป็นงานใหญ่ระดับคอนเสิร์ต เป็นต้น

• กำหนดงบประมาณ

เนื่องจากมิกเซอร์ทั้ง 2 ประเภทนี้มีหลักการทำงานที่คล้ายกัน เพียงแค่แตกต่างกันที่ฟังก์ชั่น ดังนั้นเมื่อเราพิจารณารูปแบบการนำไปใช้งานร่วมกับการตั้งงบประมาณเอาไว้ก่อนตัดสินใจ จะช่วยให้สามารถตัดตัวเลือกที่ไม่จำเป็นออกไปได้ ทำให้เราเลือกซื้อมิกเซอร์ได้อย่างคุ้มค่าคุ้มราคาและเหมาะสมกับการใช้งานอีกด้วย

• พิจารณาฟังก์ชั่นการทำงาน

ข้อนี้ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล ว่าต้องการมิกเซอร์ที่มีฟังก์ชั่นการทำงานอะไรในตัวบ้าง เช่น จำนวนอินพุต (Input) รองรับการใช้งานเพียงพอหรือไม่, สามารถใช้งานไมโครโฟนได้สูงสุดกี่ตัว, สัญญาณเสียงจากเครื่องดนตรีหรือเครื่องเล่นเพลงอื่นๆ มีเอฟเฟกต์ในตัวหรือไม่ เป็นต้น